czwartek, 27 czerwca 2013

Obowiązek obowiązkiem jest, piosenka musi posiadać tekst

W jednym z postów na firmowym blogu kolega napisał co nieco, jakie teraz teksty piosenek bywają. Jako przykład podał tekst Patrycji Markowskiej "Jeszcze raz" i trochę się nad nim (słusznie) poznęcał. Czy kiedyś teksty piosenek były inne? Owszem.

Pierwszy przykład - zgrany do kresu możliwości utwór zespołu Perfect, tekst: Bogdan Olewicz, rok 1982.

Poróżniła nas, za jej Poli Raksy twarz każdy by się zabić dał,
W pewną letnią noc, gdzieś na dach wyniosłem koc i dostałem to, com chciał,
Powiedziała mi, że kłopoty mogą być, ja jej - że egzamin mam,
Odkręciła gaz, nie zapukał nikt na czas, znów jak pies byłem sam.

Być może nie najwyższych lotów, ale jednak - poezja. Cztery linijki, a treści na rozdział książki, a może i więcej.

Z drugim przykładem mam większy kłopot. Zacznijmy od tłumaczenia.

Słuchaj, jak mordercze sylaby tną ze spokojną precyzją
Wzorzyste oszronione frazy gwałcą twe uszy i zasiewają odłamki lodu
Przymiotniki anihilacji ostatecznie zakopują sens 
Jadowite czasowniki bezlitosnej szczerości są kopią gorliwości asasynów

Tłumaczenie jak tłumaczenie (moje), jeśli ktoś chce, może spróbować przetłumaczyć lepiej:

Listen as the syllables of slaughter cut in calm precision
Patterned frosty phrases rape your ears and sow the ice incision
Adjectives of annihilation, bury the point beyond redemption
Venomous verbs of ruthless candor, plagiarize assassin's fervor

Z czego to?
Marillion, płyta "Fugazi", rok 1984. Jak mawia Piotr Kaczkowski, strona pierwsza, utwór pierwszy - "Assassing" (Tak, z -g na końcu, nikt nie wie, skąd się wzięło). Poezja? Niewątpliwie. Piosenka traktuje o (byłych?) przyjaciołach, którzy potrafią odpowiednimi słowami zabić. Tekst - Derek William Dick zwany Fishem.

A teraz wróćmy do problemu. W zasadzie do dwóch problemów - pierwszym jest sama poetyka języka, było nie było, obcego. Co to znaczy rape your ears and sow the ice incision? Co do "rape your ears", specjalnie wątpliwości nie ma, ale dalej? Incision - to cięcie, względnie nacięcie, jak skalpelem. Ice incision - czyżby lodowe nacięcie? No ładnie. Ale sow nie ma nic wspólnego z cięciem - znaczy to siać. Da się zasiewać lodowe nacięcia, zwłaszcza po gwałcie na uszach? Point beyond redemption to sprawa ciekawsza, bo we wszystkich tłumaczeniach jakie znałem było coś o zbawieniu albo odkupieniu. Natomiast papierowy słownik, który mam, po otwarciu na redemption pokazał coś takiego:past/beyond redemption - nie do uratowania. No dobrze, ale czy bury the point znaczy na pewno zakopywać sens? Nie wiem, być może tak, przymiotniki są odpowiednim narzędziem do takich działań.

A drugi problem?
Poszukajmy oryginalnego tekstu piosenki. Mamy internet, google... No właśnie - co się otworzy, jeśli na Internecie wpiszemy "Marillion Assassing tekst"? Dużo stron. Tekstowo.pl, teksty.org, eskarock.pl, teledyski.info, lyricskeeper.pl, muzyka.onet.pl, lyricsfreak.com, songeo.pl (linki dobrane tendencyjnie). Na wszystkich - tekst jest z wyraźnymi błędami - i to takimi samymi:
Listen as the syllables of slaughter cat with calm precision
Zdarza się - no ale można sięgnąć do źródeł. Marillion.com, strona oficjalna. Dokładnie http://marillion.com/music/lyric.htm?id=20 - i co? Oczom nie wierzę - te same błędy. Jak widać, metoda Copy'ego Pasty działa nie tylko w programowaniu. (www.teksciory.pl poszły trochę inną drogą, bo zamiast tekstu "Assassing" jest tekst "Alone Again in the Lap of Luxury" ;) ) No dobrze, ale nie samym internetem człowiek żyje. Mam przecież oryginalną płytę. Otwieram książeczkę, a tam - też błędy, ale inne. (Pozamieniane linie, jakaś nekonwencjonalna ortografia). Ostatnia próba: mam jeszcze na półce wydaną ze 14 lat temu książeczkę z tekstami Marillion z tłumaczeniami. Błędy znowu są. Tym razem te same, co w książeczce z płyty (może błędy oficjalne jeszcze nie były opublikowane?). Czyli w sumie - nie ma żadnego autorytatywnego źródła, gdzie mógłbym znaleźć tekst piosenki.
A, no i są tłumaczenia. Kto w drzewie rodzinnym kreski ponacinał brzmi tak samo głupio w tej książeczce z mojej półki, jak w tekstowo.pl.

Wnioski - wprawdzie kiedyś piosenki miały tekst, ale dziś już nikt nie wie jaki, ale w sumie to chyba niewielki problem, bo - sądząc po stanie źródeł - nikogo ten tekst tak naprawdę nie obchodzi.

Czy naprawdę jest to dziwne, że mnie obchodzi? :)